İşlemci Hızını Etkileyen Faktörler
Cpu nun kendi hızı(GHZ):İşlemci Hızı işlemcinin saniyede yaptığı işlem sayısıdır. Diğer bir tanımıyla Cpu da transistörlerin saniyede kaç defa açılıp bu saniyede kaç işlem yaptığıdır. Genel olarak Birimleri MHZ ve GHZ’dir. FSB ve Çarpan Değeri ile bulunur.
FSB(Front Side Bus)-Sistem Hızı: Kuzey köprüsü ile işlemci arasındaki veri taşıma hızıdır. FSB’nin hızı ne kadar büyükse işlemcimiz o kadar hızlı çalışabilir.
Cpu nun Carpanı(Clock Ratio):İşlemci Carpanı; İşlemcinin FSB hızına oranla maksimum kaç katı hızda çalışacağını belirleyen çarpandır. Çarpan değeri bilgisayar açılırken bios tarafından işlemciden alınır ve bununla işlemci doğrulaması yapılır. Her işlemciye ait çarpan katsayısı bulunmaktadır ve işlemcinin hızı bu çarpan değerine orantılı olarak değişmektedir. Örneğin; 200 mhz bir FSB ve 20x çarpana sahip işlemcinin hızı 4000 MHZ yani 4 GHZ’dir.
Çekirdek Sayısı (Core) :İşlemci Hızında Önemli bir diğer etmen ise işlemci çekirdek sayısıdır. Çekirdek kavramı CPU için aynı anda kaç farklı iş parçacığının işleme girmesi diye tanımlanabilir. Günümüzdeki 7 çekirdekli işlemcilerde işletim sistemlerininde desteklemesiyle aynı anda 7 farklı iş parçaçığı işlenebilmektedir ve bu bize büyük hız farkı yansıtmaktadır. Örneğin:Birden fazla programın aynı anda çalıştırılmasını sağlayan bir işletim sistemimiz var ve işlemcimiz tek çekirdekli ise bu işletim sisteminin olması pekde bir şey ifade etmemektedir.Zira programlar birbirlerinden bağımsız çalışıyor gibi görünselerde pekde öyle olmamaktadır.Yani işletim sistemi farklı programlardan gelen istekleri sıralar ve işlemciye gönderir.Dolayısıyla birden çok çekirdek bulunan işlemcimiz var ve işletim sistemimiz inde desteklemesiyle aynı anda işlemcide çekirdek sayısı kadar işlem yapılmaktadır.
İşlemci ÖnBelleği : Cache(Önbellek) işlemcinin içerisinde entegre olarak bulunan normal belleğe göre çok düşük boyutlara sahip olan bir yapıdır. İşlemci kendine gönderilen istekleri yaparken işlemci bu bellek üstünde işlem yapar.Çünkü işlemcinin ana belleğe erişmesi önbelleğe erişmesine oranla daha uzun zaman almaktadır.Ön bellek dolduğunda ve işlemciye yeni bir istek geldiğinde önbellek bulunan ve uzun zamandır kullanılmayan bilgiler silinir ve yeni istekler oraya alınır.L1,L2 ve L3 olarak adlandırılan 3 tane ön bellek bulunur.
• L1 önbelleği işlemcinde entegre olarak bulunan ana önbellektir. En çok kullanılan komut ve fonksiyonların tutulduğu önbellektir. Önbellekler arasında en hızlı çalışanıdır..Genellikle büyüklüğü 64 KB’ın altındadır.
• L2 önbelleği anakartın veya işlemcinin üzeride bulunur. Asıl amacı; en çok kullanılan komut ve fonksiyonları üzerinde barındırarak tekrar aynı istek işlemciden geldiğinde, üzerinde barındırdığı bilgileri hızlı bir şekilde işlemciye göndererek performans artışı sağlamaktır. Günümüzde kullanılan bilgisayarlarda L2 önbelleğinin büyüklüğü 1024 KB ile 2048 KB arasında değişmektedir.
• L3 önbelleği Bu ön bellek pek kullanılmamaktadır.İşlemci ve anakart üzerinde L2 önbelleği bulunması halinde; anakart üzerindeki L2 önbelleği L3 olarak kullanılır. Amacı L2 ile aynıdır.
Cpu nun 32 ve 64 bit desteği( Mimarisi):32bit işlemcilerde register birimi düşük olduğundan veriler parçalanarak işleniyor fakat 64 bit işlemcilerde register birimi büyük olduğundan veriler parçalanmadan bütün halinde işlenebilmektedir.32 bit işlemci en fazla 3.25Gb adresleme kullanabilmektedir. 64 bit işlemcide bu sınır 2 terabayt’a kadar ulaştırılmıştır.Hız kazanmak için aynı zamanda programında 64 bit desteğinin olması gerekir. Örneğin 64 bit winrar ile program sıkıştırın 32 bit winrar’a göre daha hızlı olacaktır.
Overclock :Sistemin saat adımlarını belirlerken temel aldığı FSB(referans noktası) ve CPU Çarpanıdır.(Bu CPU çarpanı işlemcinin referans noktasından kaç kat hızlı olduğunu gösterir.Referans saat hızı 200MHZ olan ve saat hızı çarpanı 16 olan bir işlemci 3.200MHZ hızındadır.) İntel’in k ile biten(i5-2500k) ve AMD’de ise “black edition” olarak etiketlenmiş hız aşırtmalı işlemcilerde çarpan değerini bağımsız bir şekilde ayarlayabiliyorsunuz.Çarpan Değerini önceden belirlenmiş değer üstüne çıkaramıyorsanız(çoğu işlemcilerde bu hata ile karşılaşılır) Geriye sadece sistem referans saat hızını arttırmak gerekiyor. İşlemci hızını arttırabilmek için işlemci saat hıznın normal değerler üstüne çıkarılması gerekmekte ve bununla birlikte işlemlerin gerçekleşmesi gerekmektedir. Fakat CPU içindeki milyonlarca transistörlerin aynı anda çalışması mümkün olmadığı için hesap hataları,kararsızlık ve çökmeye yol açabilir. Çözümü Çekirdek voltajının arttırılmasıdır. Sebebi transistörlerin yüksek yük halinde daha hızlı açılabilmesidir.Bunun sonucunda CPU çok hızlı ısınabilmektedir. Bazı transistörlerde Yüksek ısı altında devre dışı kalabilmektedir.Bunun çözümü ise işlemcinin çekirdek voltajını çok iyi ayarlamaktır.
Cpunun Aşırı Isınması :Eğer CPU aşırı derecede ısınıyor ise işlemci yapısı gereği işlem hızını düşürerek kendinin soğumasını sağlayacaktır normal derecelere geldiğinde yine saat hızını arttıracaktır.Fakat işlemci aşırı derecede ısındığında tamamen soğutmasını sağlayamaz ise işlem hızı düşük kalacağı için işlemlerimizi yapması biraz zaman alacaktır.Isınmasını önlemek için mutlaka yılda en az bir kez CPU fanını temizleyiniz.
Dinamik Saat Hızı(SpeedStep): Dinamik Saat(speedstep) Hızı Sayesinde AMD Phenom 2 X6 son çıkan Yüksek Performanslı İşlemci ile Pentium 3(800MHZ) işlemci Aynı Hızda Çalışabilmektedir. Dinamik saat hızı; Bilgisayarın çok yük altında daha fazla işlemcile çalışması ve yüksüz yani hiçbirşey yapılmadığı durumda işlemciyi çok daha az kullanmasıdır. İşlemci Hızını Sürekli Analiz Edip işlemci tam yük altında ise %100 performansla çalışması sağlanıyor. Eğer Tam yük altında değilse İşlemcinin gerektiği kadar performans altında çalışması sağlanıyor. Bu durum hem pili koruyor hemde tam yük altında değilken soğutma sisteminin gürültüsünden koruyor. Tam Yük altında sogutma fanı maksimum hızda çalıştığı halde CPU halen Isınıyor.Cpu bununla birlikte CPU yükünü Aşağılara çekip hem işlemcinin soğumasını sağlıyor hemde Fan Gürültüsünden Bizi kurtarıyor.CPU Yeterli Miktarda Tekrar Soğuyunca İşlemci Tekrar Tam yük altında çalışmaya başlıyor. Bu Saat Hızı Ayarlarını Nereden Yapabilirim? Dizüstü bilgisayarlarda Windows 7 de Denetim Masasında güç seçeneklerinde 3 farklı seçenek arasından Dengeli’yi seçmektir.
Seyfettin KAHVECİ
Balıkesir Üniversitesi
NEF-BOTE
| Uzun süredir yorumlara cevap veremediğim için sistem yeni yorumlara kapatılmıştır. Anlayışınız için teşekkürler. |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Anlatım süper..Çok teşekkür ederim..
Ben teşekkür ederim.